สวัสดีครับท่านผู้บริหารและเพื่อนครูทุกท่าน
จากสาร ศน.เล่าเรื่อง
ฉบับที่ผ่านมาผมได้ติดค้างในเรื่องของการวัดและประเมินผลในชั้นเรียน
ซึ่งสอดคล้องกับประเด็นของ “นายกพบเพื่อนครู” เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม ที่ผ่านมา ที่ท่านได้กล่าวถึงประเด็นการวัดผลที่พอจะจับใจความได้ว่า
การประเมินไม่ได้ประเมินเพื่อตัดสินผลการเรียนแต่เป็นการประเมินในทุกด้านของผู้เรียน
วันนี้ผมเลยนำเรื่องการวัดผลมาพูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อนครูในสาร ศน. เล่าเรื่อง ฉบับนี้เลย
ซึ่งความหมายเรื่องการวัดและประเมินผลได้กล่าวไปบ้างแล้วในฉบับที่แล้ว
แต่ก็ขอนำมากล่าวอีกครั้งในฉบับนี้
การวัดและประเมินผล
เป็นกระบวนการหนึ่งในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
การวัดเป็นการตรวจสอบเพื่อให้ได้ข้อมูลของผู้เรียนในรูปแบบของคะแนนหรือการพรรณาสิ่งที่เกี่ยวข้องกับผลการเรียนของผู้เรียนที่แสดงออกมาในช่วงก่อน
ระหว่าง และหลังการจัดการเรียนการสอน การประเมิน
เป็นการนำข้อมูลที่ได้จากการวัดมาพิจารณาตัดสินว่าผู้เรียนมีความสามารถหรือคุณลักษณะตามเป้าหมาย
หรือวัตถุประสงค์จากการจัดการเรียนการสอนมากน้อยเพียงใด
รวมทั้งพิจารณาว่ามีสิ่งใดบ้างที่ต้องปรับปรุงหรือพัฒนาให้ดีขึ้น หลักของการประเมินผลเพื่อให้ได้มาซึ่งศักยภาพของผู้เรียนเป็นหลักของการประเมินผลที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
การวัดและประเมินผลการเรียน
มีขั้นตอนสำคัญ คือ
ขั้นที่ 1 กำหนดสิ่งที่ต้องการจะนำมาวัดหรือประเมิน
ซึ่งโดยทั่วไปผมคิดว่าเพื่อนครูคงจะทราบดี คือ ความรู้ หรือ เนื้อหา ความสามารถหรือทักษะ และคุณลักษณะ
ขั้นที่ 2
กำหนดเครื่องมือที่ใช้ในการประเมินผล เช่น แบบทดสอบ แบบสอบถาม แบบสังเกต
ขั้นที่
3 ออกแบบสถานการณ์ในการประเมิน เช่น ข่าว เหตุการณ์จำลอง เป็นต้น
ขั้นที่ 4 กำหนดวิธีการให้คะแนนหรือเกณฑ์การประเมิน
เช่น การให้คะแนนแบบระดับคุณภาพ (Rubric Scores)
การให้คะแนนแบบผลรวม
ขั้นที่ 5 กำหนดเงื่อนไขในการวัดและประเมินผล
เช่น เครื่องมือและอุปกรณ์ เวลาในการทำแบบทดสอบ ผู้มีส่วนร่วมในการประเมิน เป็นต้น
ตามที่ผลกล่าวถึงขั้นตอนการวัดผลประเมินผลข้างต้น
ผมเชื่อได้เลยว่าเพื่อนครูที่อ่านสารฉบับนี้อยู่ กำลังพิจารณาตัวเองว่า
เราได้ทำตามขั้นตอนครบหรือไม่ ยังขาดขั้นตอนไหนไปบ้าง จริงมั๊ยครับ
ผมขอพาเพื่อนครูมารู้จักคำศัพท์เกี่ยวกับการประเมินผลที่เกี่ยวข้องกับการปฎิบัติการวัดผลประเมินผลการเรียนการสอนของเพื่อนครู
มีดังนี้
Assessment as Learning คือ
การใช้การประเมินเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ของผู้เรียนมุ่งเน้นการให้ข้อมูลย้อนกลับแก่ผู้เรียน
ด้วยวิธีการต่างๆ เช่น
การเขียนสะท้อนผลการประเมินลงชิ้นงานด้วยถ้อยคำที่สร้างสรรค์ การเสนอแนวทางในการปรับปรุงพัฒนาแก่ผู้เกี่ยวข้อง
เพื่อได้นำข้อมูลย้อนกลับไปปรับปรุงและพัฒนาความสามารถของผู้เรียนให้บรรลุตามเป้าหมายของหลักสูตร
เช่น ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด เรื่อง
การเรียบเรียงคำให้เป็นประโยค เมื่อครูตรวจให้คะแนน
พร้อมทั้งให้ข้อมูลย้อนกลับอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้นักเรียนได้ไปปรับปรุงพัฒนาตนเอง
ถ้าเพื่อนครูทำแบบนี้หมายความว่าเพื่อครูกำลังใช้การประเมินผลเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้
Assessment for Learning คือ
การประเมินเพื่อการเรียนรู้ เป็นการประเมินระหว่างเรียน
มีการให้ข้อมูลย้อนกลับแก่ผู้เรียน แต่ในการประเมินเพื่อเรียนรู้จะต้องนำคะแนนของนักเรียนมาทำเป็นข้อมูลสารสนเทศที่แสดงถึงพัฒนาการของนักเรียน
แปลว่าการประเมินเพื่อการเรียนรู้ไม่ได้ทำเพียงครั้งเดียวในหนึ่งเรื่อง เช่น
ครูให้เด็กชาย ชนาวิทย์ เขียนเรื่องเชิงสร้างสรรค์
ประเมินครั้งที่ 1 เด็กชายชนาวิทย์ ได้ 9 คะแนน
และครูให้ข้อเสนอแนะไปว่า “ควรปรับปรุงในเรื่องของการของคำเชื่อมประโยคให้มีความเหมาสม”
ประเมินครั้งที่ 2 เด็กชายชนาวิทย์ ได้ 10 คะแนน และครูแนะนำไปว่า “การใช้คำเชื่อมดีขึ้น
แต่ควรคำนึงถึงความสะอาด”
ประเมินครั้งที่ 3 เด็กชายชนาวิทย์ ได้ 10 คะแนน และครูสะท้อนกลับว่า “มีพัฒนาการเขียนสมบูรณ์ มีความคิดสร้างสรรค์”
จากเหตุการณ์ข้างต้น แปลว่า
เด็กชายชนาวิทย์ ได้นำผลการสะท้อนของครูมาใช้ในการปรับปรุงตนเอง
จนสามารถเขียนเรื่องเชิงสร้างสรรค์ บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
ถ้าเพื่อนครูทำลักษณะนี้ เพื่อครูกำลังปฏิบัติการประเมินเพื่อการเรียนรู้
Assessment of Learning เป็นการประเมินเพื่อตัดสินผลการเรียนรู้
ซึ่งผมเชื่อว่าเพื่อนครูทุกคนได้มีการประเมินลักษณะนี้ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน คือการนำคะแนนจากผลการประเมินย่อยระหว่างเรียน
และผลการทดสอบปลายภาคเรียนมารวมกัน เพื่อตัดสินระดับผลการเรียน ตัดสินระดับคุณภาพ
ตัดสินผ่าน ไม่ผ่าน
ผมไม่ห่วงเรื่องการปฎิบัติการประเมินเพื่อตัดสินผลการเรียน
แต่ผมต้องการให้การประเมิน 2 ลักษณะที่จะกล่าวต่อไปนี้เกิดขึ้นในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร
เขต 2 ให้มีปริมาณมากกว่าที่เป็นอยู่
Authentic Assessment เป็นการประเมินผลการเรียนรู้ตามสภาพจริง
ซึ่งเป็นการประเมินความรู้และทักษะของผู้เรียนจากผลงานหรือการปฎิบัติกิจกรรมที่สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง
โดยใช้การกำหนดเกณฑ์การให้คะแนนเป็นระดับคุณภาพ (Rubric Scores)
ตัวอย่าง
เช่น
เป้าหมาย :นักเรียนสามารถสื่อสารภาษาอังกฤษใน สถานการณ์ต่างๆได้ โดยการแสดงบทบาทสมมุติ
เครื่องมือ : แบบประเมินความสามารถด้านการสื่อสาร
วิธีการ : ประเมินความสามารถจากการแสดงบทบาทสมมุติ
เกณฑ์การใหคะแนน : ให้คะแนนเป็นระดับคุณภาพ (Rubric Scores)
ตัวอย่าง
เกณฑ์การประเมิน
รายการประเมิน
(กำหนดให้ครบถ้วนตามสิ่งที่ต้องการวัด)
การใช้คำศัพท์
เกณฑ์การให้คะแนน
4 ดีมาก
ถูกต้องสมบูรณ์ทุกคำ
3 ดี ถูกต้องบางส่วน ผิดไม่เกิน 5 คำ
2 พอใช้ ถูกต้องบางส่วน ผิดไม่เกิน 10
คำ
1 ปรับปรุง พูดผิดมากกว่า
10 คน
Performance
standards Assessment
เป็นการประเมินผลจากการแสดงออกของผู้เรียนด้านการพูด
การแสดงท่าทางประกอบ บทบาทสมมุติ
ซึ่งทำให้ผู้ประเมินสามารถใช้การสังเกตเพื่อตรวจสอบสิ่งที่ผู้เรียนแสดงออกมาตรงตามที่กำหนดไว้ในเป้าหมายของการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนหรือไม่
เพื่อนครูคงมีคำถามว่าแล้วมันต่างอะไรกับการประเมินแบบ
Authentic
Assessment อธิบายเพื่อความเข้าใจตรงกันดังนี้
Authentic Assessment มุ่งเน้นการประเมินผลทั้งด้านความรู้ ทักษะ
และเจตคติ
Performance standards
Assessment มุ่งเน้นประเมินผลด้านความสามารถ ทักษะ
และคุณลักษณะ
ฉบับนี้เอาไว้แค่นี้ก่อนนะครับ
ถ้ามีข้อสงสัย ให้เข้าไปสอบถามใน http://gg.gg/40ztm ซึ่งผมจัดทำขึ้นมาเพื่อให้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนครู